คันบังคับด้านของ คันบังครับตรงหน้า แบบไหนใช้ง่ายกว่า
โดยคุณ : TemplaKnight เมื่อวันที่ : 24/05/2009 07:16:40คันบังคับ แบบ side stick ของ เอฟ16 เอฟ22 เอฟ35 กับ คันบัง ครับ ที่อยู่ตรงหว่างขาของพวกเครื่องบินหลายๆแบบ เช่น เอฟ14 เอฟ15 เอฟ/เอ15 ซู27-30 มิก-29
และอีกหลายๆแบบ
คันบังคับแบบไหนใช้งานง่ายกว่ากันครับ
ถ้าผมมองนะ คันบังคับด้านข้างใช้ง่ายกว่านะ
ตรงกลางน่าจะง่ายที่สุดบังคับง่ายควบคุมสะดวกเปลี่ยนมือควบคุมได้ตามข้างบนครับ
เมื่อวันที่
16/05/2009 09:46:31 ตรงกลางครับผม ( ตามพี่ 2 คนข้างบนเอา 55)
พอเวลาเกิดสถานการณ์ฉุกเฉิน เช่นการหักเครื่องหลบ หลบไรไม่รู้อ่ะ
เราสามารถใช้ 2 มือ มาอยู่ที่คันบังคับได้เลยครับ (มั้ว - -")
เมื่อวันที่
16/05/2009 11:23:42 ข้างบนเป็น cockpit ของ F-35 ครับ(เห็นทีแรกก็อึ้งเลย โคตรทันสมัย)
ส่วนข้างล่างของ F-16 ครับ
เมื่อวันที่
16/05/2009 11:26:23 ส่วนนี้ของ Jas-39 ครับ
จะสังเกตได้ว่า คันบังคับอยู่ตรงกลาง
ต้องรอผู้รู้มาแนะอีกทีนะครับ ระหว่างคันบังคับที่อยู่ตรงกลางกับทีอยู่ทางด้านขวา
เมื่อวันที่
16/05/2009 11:28:30 แต่ไหนแต่ไร(ตั้งแต่สมัยบข.ใบพัด) ก็เห็นมีแต่คันบังคับที่หว่างขา คิดว่าเหมาะทั้งสองมือเช่นคห.ข้างต้น.... แต่..หากคันบังคับด้านข้าง(ขวา)ไม่ดี แล้วทำไมบ.รบรุ่นใหม่ๆ จึงจัดวางไว้เช่นนั้น? อ้อ! แล้วนักบินที่ถนัดซ้ายล่ะ.... งานตรึมแหง....
...รอฟังผู้รู้ท่านอื่นดีกว่า.....เดามากปวดหัว ^ ..^
เมื่อวันที่
17/05/2009 00:13:02 ^
^
ก็สงสัยอยู่เหมือนกัน ว่าถ้าตรงกลางดีกว่า แล้วทำไมบินรุ่นใหม่ถึงเอาไว้ข้าง
ส่วนเรื่องถนัด ซ้ายหรือขวา มันก็เหมือนกับรถยนต์บ้านเรา กับเมืองนอกนั้นละ นั้งซ้าย กับนั่งขวา จะถนัดข้างใหนยังไงก็โดนบังคับให้ขับได้........
อาจจะมีการวิจัยแล้วครับว่า หากมีการบินนานๆแล้วการมีคันบังคับด้านข้างนั้นมีการผ่อนคลายกว่าเพราะเป็นไปตามหลักสรีระของคน อีกทั้งมือซ้ายนั้นต้องใช้ในการควบคุมคันเร่ง และหากมีการรบแล้วต้องมีการบินพลิกแพลงผาดแผลงนั้นเครื่องบินย่อมมีการศูนย์เสียความเร็วหรือแรงขับต้องมีการใช้มือซ้ายคุมคันเร่งอยู่ตลอด และการบินลักษณะและที่ความเร็วสูงๆนี้นักบินอาจถูกกระทำด้วยแรงจีซึ่งเป็นสาเหตุให้การขยับเขยื้อนร่างกายนั้นทำได้ลำบากการที่แขนได้วางพาดอยู่ในที่พักแขนน่าจะช่วยผ่อนคลายได้บ้าง เครื่องบิน SU-35 ของรัชเซียก็วางคันบังคับลักษณะนี้เช่นกันครับ ส่วนที่วางตรงกลางนั้นนั้นคาดว่าน่าจะใช้งานได้ดีในขณะที่บินด้วยความเร็วค่อนข้างคงที่ การนำมือซ้ายมาคุมแทนเวลาฉุกเฉินนั้นก็น่าจะมีเหตุผลส่วนหนึ่งแต่ก็คงทำไม่ได้ตลอดเพราะมือซ้ายยังไงก็ต้องจับคันเร่งและความถนัดในการใช้งานปุ่มบนคันบังคับ แต่การวางคันบังคับตรงกลางนั้นน่าจะทำให้การเอื้อมมือไปกดปุ่มฟังก์ชั่นต่างบนแผงควบคุมน่าจะสะดวกและรวดเร็วเพราะอยู่ใกล้มือที่จับคันบังคับอยู่ ทั้งหมดเป็นความเห็นส่วนตัวนะครับ วิเคราะห์เอาตามภาพและจากที่เคยได้ยินน่ะครับ
เมื่อวันที่
17/05/2009 02:07:20 1. ไม่มีสิ่งกีดขวางด้านหน้าระหว่างแผงควบคุมกับตัวนักบิน
2. ในช่วงที่อยู่ในสถานะ high-g แขนจะถูกกดลง แต่มีแผงควบคุมรองรับ ทำให้แขนไม่ตกและไม่ต้องเกร็งมาก
3. คันบังคับเล็กลง , ช่วงขยับลดลง - บังคับง่ายขึ้น
4. ไม่มีคันบังคับบังที่จับดึงดีดตัวตรงหว่างขา
5. ท่านั่งอยู่ในท่าที่ถูกต้อง ทำให้เลือด และ อากาศใน g-suit ไหลเวียนได้ดีขึ้น
6. มีที่ว่างเหลือด้านหน้า ทำให้การออกแบบที่นั่งให้เอียงเอนไปข้างหลังได้นิดนึง เพื่อสู้กับแรง G ได้ดีขึ้น แต่ถ้ายังอยู่ตรงกลางที่เดิม เก้าอี้ก็เอียงไม่ได้ ก็ต้องใส่ชุด G-suit ขั้นเทพ แบบ typhoon
centre stick ข้อดี
1. เครื่องบินรุ่นก่อนๆ ใช้กันทั่วไป เวลาสับเปลี่ยนจะได้ถนัดไม้ถนัดมือ
2. คันบังคับใหญ่ - เพิ่มปุ่มบนคันบังคับได้เยอะ
3. สามารถใช้ได้ทั้งสองมือเมื่อจำเป็น หรือ บาดเจ็บ (แต่ถ้าเจ็บขนาดนั้นจริง เค้าแนะนำให้ถอนภารกิจ หรือไม่ก็ สละเครื่องไปเลย)
4. เป็นผลทางจิตวิทยา - มีคันบังคับอยู่หว่างขวานักบินจะรู้สึกปลอดภัย ไม่หวิวๆ - แต่จริงๆแล้วก็ไม่ช่วยเลย
http://wapedia.mobi/en/Centre_stick_vs_side-stick
ความเห็นเพิ่มเติม...
แต่ก่อนเนื่องจากยังไม่มีเทคโนโลยีอะไรมาช่วยผ่อนแรง คันบังคับเครื่องบินจึงออกแบบมาเหมือนพวงมาลัยรถยนตร์เป๊ะๆ เพื่อให้ทั้งสองแขนออกแรงได้เต็มที่
ต่อมาเริ่มใส่ปุ่มวิทยุอะไรเข้าไปนิดหน่อย แล้วพวงมาลัยแบบรถก็ไม่อำนวย เลยพัฒนามาเป็นแบบ YOKE (อธิบายไม่ถูก ที่คล้ายๆพวงมาลัย F1 หรือแบบเครื่องบินพาณิชย์ทั่วไปในปัจจุบันก่อนที่จะเปลี่ยนเป็นคันโยก)
ต่อมาอีก... เมื่อมีเครื่องบินรบ การมีพวงมาลัยใหญ่ๆเป็นอะไรที่เทอะทะ เลยเหลือแค่คันโยก หรือ joystick ที่ใช้มาจนถึงปัจจุบันนั่นเอง โดยจะจัดวางไว้ตรงกลางหว่างขาของนักบินเป็นสากล
การเปลี่ยนจากไว้ตรงกลางมาไว้ด้านข้าง ผมว่าอีกเหตุผลนึงก็คือ นักบินไม่ต้องใช้แรง(ล้วนๆ)เยอะ บังคับเครื่องอีกต่อไปแล้ว
เลยไม่ต้องจัดไว้ตรงกลางเพื่อให้ใช้ได้ 2 มือ เวลาต้องบังคับสู้กับแรง G ซึ่งเดี๋ยวนี้การบังคับง่ายเหมือนเล่นเกม แค่กระดิกนิ้วจะหมุนจะควงก็ไปได้ดั่งใจ...
ปกติผมเล่นเกม sim ใช้จอย X-52 คันเร่งไว้ด้านซ้าย คันบังคับไว้ตรงกลางแต่ไม่ถึงกับหว่างขา (ไว้ตรงคีย์บอร์ดนะแหละ)
รู้สึกบังคับง่ายกว่า เป็นธรรมชาติกว่า เคยลองไว้ด้านข้างเหมือนกัน(ตามเทรนด์) ไม่ถนัดเลยครับ เหมือนถนัดเขียนขวาแล้วให้มาใช้มือซ้ายยังไงยังงั้น
ตอนเอียงไปทางขวาจะรู้สึกต้องกางแขนมากกว่าปกติ ไม่เป็นธรรมชาติ (หรือจอยมันใหญ่เกินไปก็ไม่รู้นะ จอย x-52 ใหญ่มากๆๆๆ)
แล้วก็อย่างที่เค้าบอกจริงๆ พอเอาจอยไว้ด้านข้างแล้วรู้สึกมันหวิวๆชอบกล
เมื่อวันที่
17/05/2009 18:24:14 เพราะ
นักบินสามารถที่จะพาแฟน(ยังไม่ใช่ภรรยา)หรือกิ๊ก นั่งตักได้ครับ ขณะทำการบินชมวิว กลางอากาศครับ
เมื่อวันที่
17/05/2009 22:41:06 
เมื่อวันที่
18/05/2009 07:05:26 เมื่อวันที่
19/05/2009 04:04:22 ผมว่านะ ถ้านักบินไม่แขนหักด้านขวา
คันบังคับด้านข้าง น่าจะใช้ถนัดมือมากกว่า
และอีกอย่างมันสบายกว่า
ผมเคยลองไปนั่ง พวกรถไถนา ที่มี คันบังคับต่างๆและเกียร์
ซึ่งมันมีหลายตำแหน่ง ซ้ายขวากลาง
ผมลองจับ คันตรงกลางดูแล้วจับคันซ้ายมือ
รู้สึกมันเมื่อยมือไงไม่รู้ แต่ลองเปลี่ยนจากคันกลางเป็น คันตรงขวามือ สบายกว่าเยอะเลย
คันบังคับแบบที่อยู่ด้านข้าง F-16 เป็นเครื่องบินแบบแรกที่มีการออกแบบให้มีคันบังคับอยู่ด้านข้าง (ถ้าจำไม่ผิดน่าจะเรียกว่า HOTAS= Hand On Trottle And Stick)
สาเหตุที่ออกแบบให้อยู่ด้านข้าง ต่างจากแบบเดิมๆที่อยู่ตรงกลางเนื่องจาก F-16 มีปรัชญาการออกแบบให้นักบินสามารถทำการบินที่ต้องรับแรง G สูงๆ ได้ F-16 ถูกออกแบบให้นักบินสามารถ รับแรง ได้ถึง 9G นอกจากที่นั่งนักบินจะเอียงไปด้านหลัง 30 องศา แล้ว ยังมีประเด็นอื่นๆอีก เช่นชุดนักบินที่ออกแบบให้สามารถพองตัวขึ้นเพื่อป้องกันเลือดไม่ไปเลี้ยงสมอง
ในท่าบินที่มีแรงG สูงๆ น้ำหนักที่กระทำต่ออวัยวะต่างๆของร่างกายจะสูงขึ้นตามสัมประสิทธิ์ค่าG นั้น แขนที่ปกติมีน้ำหนักประมาณ8-10 กิโลกรัม ในค่า G สูงๆ เช่นนั้น แขนข้างเดียวอาจจะมีน้ำหนักถึง 80-90 กิโลกรัม
ดังนั้นการออกแบบให้นักบินวางแขนทั้งสองข้างอยู่ในตำแหน่งที่เป็นธรรมชาติ บนแผงที่ช่วยรับน้ำหนักนั้น จะช่วยให้นักบินไม่ต้องต่อสู้กับแรงที่กดลงบนแขนได้ นอกจากนั้นการออกแบบให้เข้ากับสรีระด้วยการเอียงคันบังคับเข้าด้านในยังช่วยให้นักบินไม่เกิดความล้า ในการปฏิบัติภารกิจป็นเวลานานด้วย
ทั้งนี้ สำหรับ JAS-39 Gripen ซึ่งเป็นเครื่องบินที่ออกแบบในยุคเจเนอเรชั่นที่ 3.5G การวางตำแหน่งคันบังคับตรงกลางนั้น ผมไม่มีข้อมูลจริงๆ คงต้องถามผู้รู้เช่นกัน
คิดแบบคนโง่ ๆ คิดนะครับ เอาแบบไม่ต้องไปสนเรื่อง แรง G อะไรพวกนั้นเลย
เวลาเรานั่งรถเมล์ ถ้าเรานั่งติดหน้าต่าง เรามักจะเอาแขนข้างที่ติดหน้าต่างไปวางกางไว้ตรงหน้าต่าง ลองคิดภาพตามนะครับ เป็นกันแทบจะทุกคน กางศอกออกไป เอาศอกไปวางตรงหน้าต่าง มันจะรู้สบาย ๆ หน่อย
แต่ถ้านั่งตรง ๆ แล้วเอามือสองข้าง มานั่งกุมไข่ตัวเองไว้ มันจะรู้สึก เป็นอย่างไร รองทำดูได้เลยครับ นั่งไปนาน ๆ มันจะเริ่มเมื้อยแขน เมื่อยหัวไหล่
ขนาดเก้าอี้ ดี ๆ หน่อยเขายังมีที่วางแขนไว้ให้เราเลยครับ เพราะมันจะทำให้เรา ไม่เมื้อย แล้วไม่ต้องไปเกร็งแขนตลอดเวลา แต่ถ้าเก้าอี้ตัวไหนไม่มีที่พักแขน เราต้องยกแขนขึ้นตลอดเวลา ๆ นั่งไปนาน ๆ เมื้อยมาก
อันนี้คิดแค่การวางมือ การวางแขน เฉย ๆ นะครับ ถ้านักบินนั่งกางแขนแล้วมีที่พักแขนไว้ นักบินจะรู้สึกสบายแล้วจะไม่เมื่อยแขน แล้วกล้ามเนื้อแขน กล้ามเนื้อที่หัวไหล่ จะไม่ล้า แต่การบังคับผมว่าไม่เป็นผลนะครับ เพราะตัวคันโยก มันบังคับง่ายมาก หักมุมนิดเดียวมันเอียงเลยครับ แต่ทั้นนี้นักบินก็ต้องฝึกบินบ่อย ๆ อยู่ดี เพื่อความชำนาญ
ผมว่าคันบังคับด้านข้าง จะทำให้นักบิน บินสบายขึ้น แต่คันบังคับตรงกลาง ผมว่าการบังคับเครื่องบินของนักบิน ไม่ว่าจะเวลาปกติ หรือ ฉุกเฉินมันจะทำได้ดีกว่า
แต่ปัญหาเรื่องนักบินถ้าถนัดซ้าย แล้วคันบังคับอยู่ด้านขวาจะทำไง อันนี้ก็ไม่รู้ครับ ผมก็อยากรู้เหมือนกัน ว่าเขาทำไงกัน ถ้าเป็นผมขับรถพวกมาลัยด้านขาว แล้วให้ผมไปขับพวงมาลัย ด้ายซ้ายแล้วให้มือขาว ใส่เกียร์ผมก็คงไม่ถนัดอะครับ